Điều kiện mang thai hộ vì mục đích nhân đạo

Mang thai hộ vì mục đích nhân đạo là việc một người phụ nữ tự nguyện, không vì mục đích thương mại giúp mang thai cho cặp vợ chồng mà người vợ không thể mang thai và sinh con ngay cả khi áp dụng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản, bằng việc lấy noãn của người vợ và tinh trùng của người chồng để thụ tinh trong ống nghiệm, sau đó cấy vào tử cung của người phụ nữ tự nguyện mang thai để người này mang thai và sinh con (Điều 3 – Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014).

Mang thai hộ vì mục đích nhân đạo là một quy định mới của Luật hôn nhân và gia đình năm 2014, được dư luận xã hội đồng tình cao. Tuy nhiên, để tránh việc mang thai hộ vì mục đích thương mại, pháp luật đã quy định chặt chẽ những điều kiện để thực hiện việc mang thai hộ vì mục đích nhân đạo, cụ thể:

- Việc mang thai hộ vì mục đích nhân đạo phải được thực hiện dựa trên sự tự nguyện của các bên và phải được lập thành văn bản có công chứng. Trong trường hợp vợ chồng bên nhờ mang thai hộ ủy quyền cho nhau hoặc vợ chồng bên mang thai hộ ủy quyền cho nhau về việc thỏa thuận thì việc ủy quyền phải lập thành văn bản có công chứng. Việc ủy quyền cho người thứ ba không có giá trị pháp lý.

 Trong trường hợp thỏa thuận về mang thai hộ giữa bên mang thai hộ và bên nhờ mang thai hộ được lập cùng với thỏa thuận giữa họ với cơ sở y tế thực hiện việc sinh con bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản thì thỏa thuận này phải có xác nhận của người có thẩm quyền của cơ sở y tế này.

Văn bản hỏa thuận về mang thai hộ vì mục đích nhân đạo giữa vợ chồng nhờ mang thai hộ (sau đây gọi là bên nhờ mang thai hộ) và vợ chồng người mang thai hộ (sau đây gọi là bên mang thai hộ) phải có các nội dung cơ bản sau đây:

+  Thông tin đầy đủ về bên nhờ mang thai hộ và bên mang thai hộ

+  Cam kết thực hiện các quyền, nghĩa vụ của bên mang thai hộ vì mục đích nhân đạo và bên nhờ mang thai hộ vì mục đích nhân đạo theo quy định tại Điều 97 và Điều 98 của Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014;

+  Việc giải quyết hậu quả trong trường hợp có tai biến sản khoa; hỗ trợ để bảo đảm sức khỏe sinh sản cho người mang thai hộ trong thời gian mang thai và sinh con, việc nhận con của bên nhờ mang thai hộ, quyền và nghĩa vụ của hai bên đối với con trong trường hợp con chưa được giao cho bên nhờ mang thai hộ và các quyền, nghĩa vụ khác có liên quan;

+  Trách nhiệm dân sự trong trường hợp một hoặc cả hai bên vi phạm cam kết theo thỏa thuận.

- Về quyền nhờ mang thai hộ, Điều 95 Luật Hôn nhân gia đình năm 2014 quy định không phải bất kỳ cặp vợ chồng nào cũng có quyền nhờ người mang thai hộ, để nhờ người mang thai hộ, các cặp vợ chồng phải đáp ứng đủ các điều kiện sau đây:

+ Có xác nhận của tổ chức y tế có thẩm quyền về việc người vợ không thể mang thai và sinh con ngay cả khi áp dụng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản;

+ Vợ chồng đang không có con chung;

+  Đã được tư vấn về y tế, pháp lý, tâm lý.

 - Đối với người được nhờ mang thai hộ, phải đáp ứng đủ các điều kiện sau:

+ Là người thân thích cùng hàng của bên vợ hoặc bên chồng nhờ mang thai hộ;

+  Đã từng sinh con và chỉ được mang thai hộ một lần;

+  Ở độ tuổi phù hợp và có xác nhận của tổ chức y tế có thẩm quyền về khả năng mang thai hộ;

+ Trường hợp người phụ nữ mang thai hộ có chồng thì phải có sự đồng ý bằng văn bản của người chồng;

+  Đã được tư vấn về y tế, pháp lý, tâm lý.                    

Trên đây là những điều kiện mang thai hộ vì mục đích nhân đạo được quy định tại Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014.

Lê Thị Hương Giang